مالی و فناوری

با بروز بحران مالی ۲۰۰۸ و مشخص‌شدن نقش بانک‌ها و قاعده‌گذاری ضعیف بانک مرکزی، شاهد رواج نوع جدیدی از ابزارهای پرداخت، در قالب رمزپول‌ها، بودیم،؛ رمزپول‌هایی که ضمن ارائة تجربیات مناسبی در حوزه‌ سرمایه‌گذاری و پرداخت، تهدیدی جدی برای حاکمیت پولی کشورها بودند. برای مقابله با این تهدیدها، موسسات مالی بین‌المللی به بانک‌های مرکزی توصیه کردند که انتشار پول دیجیتال خود را به‌صورت جدی بررسی نمایند.

این گزارش به بررسی نبرد بلاکچین‌‌‌‌ها برای بدست‌‌‌‌آوردن سهم بیشتر از بازار سیستم‌های مالی غیرمتمرکز می‌پردازد؛ بیت‌کوین و اتریوم با اینکه سهم قابل توجهی از بازار ارزهای دیجیتال را در اختیار دارند، از کارایی لازم برای پردازش تراکنش‌ها، معامله دارایی‌‌‌‌ها، امکان دریافت وام و همچنین سپرده‌‌‌‌گذاری برخوردار نیستند؛ بلاکچین‌های نوظهور به کمک به‌‌روزرسانی نرم‌‌‌‌افزارهای مورد استفاده در شبکه‌‌‌‌های سیستم مالی غیرمتمرکز، در پی افزایش سرعت تراکنش‌‌‌‌ها و کاهش هزینه آن‌‌‌‌ها در کنار حفظ امنیت هستند و رقابت شدیدی بین بلاک‌چین‌ها برای بدست‌‌‌‌آوردن سهم بیشتر از بازار سیستم‌های مالی غیرمتمرکز در جریان است.

خروج از بانک‌داری سنتی و دیجیتالی شدن خدمات مالی و بانکی همواره یکی از دغدغه‌‌هایی است که در حوزه مالی و بانکی وجود دارد. در سال‌‌های اخیر، فناور‌‌ی‌‌های مالی یا فین‌‌تک‌‌ها در راستای کمک به دیجیتالی شدن خدمات مالی و بانکی در حوزه‌‌های مختلف مانند خدمات پرداخت بین‌‌بانکی، نقل و انتقال بین‌‌المللی پول، پول‌‌های دیجیتال، بیمه و حوزه سلامت رشد چشم‌‌گیری داشته‌اند. تدوین دستورالعمل و قوانینی که بتواند به شفافیت، ثبات و تداوم هر چه بیشتر این صنعت کمک کند، ‌‌یکی از مهمترین اولویت‌های سیاست‌گذاران حوزه فعالیت فین‌تک‌ها است.

تصور جهان بدون بانک ممکن است دور از ذهن به نظر برسد؛ با گذر زمان، بانک‌‌ها به اندازه‌‌ای بزرگ شده‌‌اند که در سال 2020 میلادی، مجموع دارایی‌‌های 1000 بانک بزرگ جهانی، حدود 128 تریلیون دلار ارزش داشته‌‌اند؛ با این حال سهم شرکت‌‌های مالی غیربانکی، که با استفاده از تکنولوژی خدمات خود را ارائه می‌کنند به سرعت در حال افزایش است؛ در سال 2019، دارایی‌‌‌‌های جهانی شرکت‌‌‌‌های مالی غیربانکی به 50 درصد کل دارایی‌های جهانی رسید که حاکی از کوچک‌‌تر شدن سیستم بانکی به عنوان بخشی از نظام مالی است؛ در این گزارش به بررسی لزوم تغییر رویکرد در صنعت بانکداری می‌‌پردازیم و دید جامعی از روندهای طی‌‌شده این بازار به خصوص نوآوری‌‌های شرکت‌‌های مالی غیربانکی ارائه می‌کنیم.

بانک مرکزی اروپا، در آخرین گزارش خود اعلام کرد که سرمایه‌گذاری بر «یورو دیجیتال» را به‌طور جدی دنبال می‌کند. بیش‌از هشتاد درصد بانک‌های مرکزی، اجرای آزمایشی پروژه CBDC یا ارز دیجیتال بانک مرکزی را شروع کرده‌اند. در همین‌حال، تعدادی از ارزهای دیجیتال شناخته شده، نقش خود را در نظام مالی غیرمتمرکز تثبیت کرده‌اند. تحولات اخیر، می‌تواند نشانه‌ای از پایان تمرکز بانک‌ها در واسطه‌گری و آغاز فصل جدیدی از رویای تمرکززدایی مالی باشد. اما، آیا اعتماد به ارز دیجیتال، مزیّت بیشتری دارد؟

خروج از بانکداری سنتی و دیجیتالی شدن خدمات مالی و بانکی یکی از تحولات اخیر صنعت مالی بوده است. امروزه به مدد فناوری مالی یا فین‌‌تک‌‌ها افراد و شرکت‌‌ها می‌‌توانند خدمات مالی و بانکی خود را در کمترین زمان با هزینه کمتری انجام بدهند. همچنین با کمک فین‌‌تک‌‌ها بازاریابی، انعطاف و سرعت در خدمات مالی و بانکی، دسترسی سریع به داده‌‌های مالی و همچنین جذب مشتری سریعتر و راحت‌‌تر شده است.

دیجیتالی نمودن خدمات مالی و بانکی و متصل نمودن افراد و کسب و کارها از هر نقطه‌‌ای به یکدیگر در سریع‌‌ترین زمان و با کمترین هزینه و بدون نیاز به واسطه از اهدافی است که فین‌‌تک‌‌ها دنبال می‌‌کنند. در سال‌‌های اخیر به مدد فناوری فین‌‌تک بسیاری از خدمات مالی و بانکی از حالت سنتی خود خارج شده و بروکراسی‌‌های پیچیده و دست و پاگیر بانکی و مالی حذف و یا بسیار ساده‌‌تر شده است. در حال حاضر فناوری فین‌‌تک حوزه‌‌های زیادی مانند ارزهای دیجیتال، پرداخت‌‌های بین بانکی، انتقال بین‌‌المللی پول، بیمه، مدیریت ثروت و سرمایه‌‌گذاری و قوانین حقوقی مالی و بانکی را پوشش می‌‌دهد.